Afscheiding België
Nispen en Essen in één land
Napoleon Bonaparte werd in 1815 voorgoed verslagen en verbannen ver weg van Frankrijk. De machtigste Europese landen vergaderden in
Wenen over de wijze waarop ze konden voorkomen dat Frankrijk opnieuw andere landen kon veroveren. Ze besloten om de voormalige
Republiek der Verenigde Nederlanden (het tegenwoordige Nederland) en de voormalige Oostenrijkse Nederlanden (het huidige België) één land
te laten worden: het Koninkrijk der Verenigde Nederlanden. Eigenlijk was dit een terugkeer naar de situatie vóór 1648.
Belgie wordt onafhankelijk
Het koninkrijk werd geen succes. Noord en Zuid waren uit elkaar gegroeid. Al zal daar in Nispen en Essen niet zoveel van te merken zijn
geweest. In 1830 besloten de Zuid-Nederlanders zich af te scheiden en noemden hun land België. In Nispen is er nauwelijks gevochten maar er
kwamen wel Nederlandse soldaten die een aantal jaren de grens moesten bewaken.
Donatusverering
In 1822 kwam een einde aan de band tussen de abdij van Tongerlo en Nispen. Die bestond sinds 1157. De pastoor in Nispen was niet langer
iemand van de abdij. Pastoor Luijkx was de eerste priester die door het bisdom in de parochie Nispen werd benoemd. In 1830 besloot deze
pastoor om iets speciaals te doen voor de kerk. Hij begon met de verering van Donatus, een heilige die volgens de mensen bescherming kon
bieden tegen onweer. Veel mensen kwamen jaren in het eerste weekend van juli naar de kerk toe om speciaal te bidden voor bescherming
tegen onweer. Nog steeds wordt deze Donatus in Nispen vereerd.
ER OP UIT
■ Oorlogsmonument op de Heuvel te Essen: www.essen.be
■ Grens Nispen-Essen: grenspalen nummer 239, 240 en 241
BOEKEN
■ J.C.M. de Jong, Donatus in Nispen, in: Jaarboek 2002 Heemkundekring de Heerlijckheijd Nispen, jrg. 10, 2002
WEBSITES
■ Over de heilige Donatus: https://nl.wikipedia.org/wiki/Donatus_van_Münstereifel
Tijd van burgers en
stoommachines
1800 - 1900
Op de Heuvel in Essen, vlak voor het
gemeentehuis, staat dit
oorlogsmonument. Er staan namen op
van inwoners uit de gemeente Essen die
in verschillende oorlogen zijn
omgekomen. Op het monument is ook
een herdenkingsplaat aangebracht voor
de Essenaren die gestorven zijn tijdens de
strijd van België om onafhankelijk te
worden van Nederland (Foto: C.
Uijtdewilligen).
Na de afscheiding van Belgié werden
langs de grens bij Nispen drie grenspalen
geplaatst. Deze paal staat aan Steenpaal
ter hoogte van de Bansloot. Deze sloot is
al eeuwenlang de dorpsgrens tussen
Essen en Nispen (Foto: C. Uijtdewilligen).
De huidige kerk van Nispen werd in 1930-
1931 werd gebouwd. Daarin werd, net als
in de eerdere kerk, een speciaal altaar
voor de verering van Donatus gemaakt
(Foto: Collectie Heemkundekring de
Heerlijckheijd Nispen, fotograaf C.
Uijtdewilligen).