Een nieuwe kerk van steen
Zaalkerk
De eerste stenen kerk in Nispen is waarschijnlijk gebouwd in de periode tussen 1300 en 1350. Dit was een zogenaamde zaalkerk omdat de
vorm nogal vrij rechthoekig was zonder uitbouwen. In de tweede helft van de veertiende eeuw werd deze kerk uitgebreid. Er werd een toren
bijgebouwd en het koorgedeelte (de ruimte waar het altaar in de kerk staat en daar verder achter) werd langer en groter.
Zijbeuken
Rond 1427 werd de kerk vergroot en kreeg nu ook twee zijbeuken. De toen ontstane kerk bleef gedurende 500 jaar grotendeels op deze wijze in
stand. Dat de kerk in de Middeleeuwen steeds verder werd uitgebreid zal er ook mee te maken hebben gehad dat de parochie Nispen belangrijk
was voor veel gelovigen in de streek.
Afsplitsingen
Maar een tocht vanuit Roosendaal of Kalmthout naar de kerk in Nispen was in die tijd geen korte reis. De wegen waren vaak slecht begaanbaar
en overal was er de kans dat je bijvoorbeeld slachtoffer werd van een struikrover. Daarom wilden de inwoners van de dorpen die onder de
parochie vielen een eigen kerk of kapel. Uiteindelijk kregen ze die ook. Maar pas in 1510 werd Roosendaal een zelfstandige parochie en
Kalmthout in 1551. De parochie Nispen werd daardoor steeds kleiner. Essen hoorde er nog wel steeds bij.
ER OP UIT
■ Nispen: Turftuin naast de kerk. In dit park vind je opgemetselde muurtjes en paden die aangeven waar de vroegere kerk en de oudere versies
hebben gestaan
BOEKEN
■ M. Vermunt, Archeologisch onderzoek naar de kerk van Nispen, in: Jaarboek 2016 De Ghulden Roos, jrg. 76, 2016
■ M. Vermunt, Archeologisch onderzoek naar de kerk van Nispen, in: Jaarboek 2017 Heemkundekring de Heerlijckheijd Nispen, jrg. 25, 2017
WEBSITES
/
Tijd van steden en
staten
1000 - 1500
Nispen was in de late Middeleeuwen nog
steeds een grote parochie maar
Roosendaal had het ´moederdorp´ toen al
in inwoneraantal overvleugeld. Detail uit
een kaart van West-Brabant, met daarop
onder andere Nispen. De afbeelding is
afkomstig van een reproductie,van een
originele kaart die dateert uit de periode
1521-1545. De kaart bevindt zich in het
West-Brabants Archief. De afbeelding van
de kerk is, zoals inmiddels uit onderzoek
ook is gebleken, niet waarheidsgetrouw
(Afbeelding: Collectie Heemkundekring de
Heerlijckheijd Nispen).